Мақалада Ел болашағы жастардың қолында екендігі, қазіргі замандағы жастардың рөлі туралы жазылған. Жастар үшін өз болашақтары өте маңызды. Жас ұрпақ өз мүмкіндіктеріне сенеді, болашақта қандай білім мен іскерліктер пайдалы бола алатынын анық біледі.
Кілттік сөздер: болашақ, қоғам, мемлекет, экономика, Жаһандық әлем, бизнес, адам капиталы, мәдениет, тұлғалық өсу, білім, құндылық, Жолдау, стратегия.
В статье рассматривается роль современной молодежи в развитии Казахстана. Анализируются возможности, которые получает молодое поколение.
Ключевые слова: будущее, общество, государство, экономика, глобальный мир, бизнес, человеческий капитал, культура, личностный рост, образование, ценности, послание, стратегия.
Қазіргі қоғамда жас адамның өзін-өзі анықтау және өзін-өзі бекіту мәселесі мемлекеттің аса өзекті және басым міндеті болып табылады. Қазақстан жастары өзінің зияткерлігін сонымен қатар инновациялық әлеуетін қолдану үшін қол ұшын беру қажет. Қазақстан Республикасының Президенті Н. Ә. Назарбаевтың «Жаңа онжылдық — жаңа экономикалық өрлеу — Қазақстанның жаңа мүмкіндіктері" атты Жолдауында «жастар — болашақтың негізі, өз болашағын құрудың жаңа мүмкіндіктерін алады”- деген болатын.
Қазақстан жастары үшін 2019 жыл айтулы және жемісті болуы тиіс. Елбасы Нұрсұлтан Назарбаев Қазақстан халқына биылғы Жолдауында 2019 жылды Жастар жылы деп жариялауды ұсынды. 23 қаңтар күні «Нұр Әлем” павильонында Жастар жылының салтанатты ашылу рәсімі өтті. Іс-шараға жас бизнесмендер, кәсіпкерлер, вайнерлер, ғалымдар, спортшылар, дарынды балалар шақырылды. Өткен салтанатты шара еліміздің болашақ жас ұрпақ өкілдерін қолдауға бағытталған ауқымды іс-шараларды іске асырудың басталғанын білдіреді. Президент бұл үшін барлық қажетті шараларды қабылдауды тапсырды. Сондай-ақ Нұрсұлтан Назарбаев білім беруге, жұмыспен қамтуға, Қолжетімді баспана мен отбасына бағытталған бірнеше бастамаларды ұсынды. Бұл ретте Ұлт Көшбасшысының ұсыныстары аяқталмады, өйткені алда тағы бір міндет — ірі бизнес-компаниялармен бірге жастар стартаптарын қолдау қорын құру.
Мемлекет тарапынан осындай ұсыныстармен, қаржылық салымдармен және қолдаулармен 2019 жыл жас тұлғалар арасында жаңа жетістіктердің бастауы болады. Елбасы ұсынған бастамалардың көмегімен жұмысқа орналасу, білім беру сапасы мен қол жетімділігі саласындағы мәселелер шешімін табады. Жастар жолында ойланған жобаларды іске асыруға есік ашылады.
Жастар әлеуметтік — психологиялық, жас, экономикалық сипаттамалар негізінде индивидтерді біріктіретін үлкен әлеуметтік-демографиялық топ болып табылады.
Қазіргі Қазақстандық жастардың мәдениет және ойлау бейнесі бірнеше жылдан кейін біздің әлеуметтік-мәдени шындыққа тән болып келеді. Табиғатта өз жастары қоғам үшін маңызды, бұл адам капиталы, қоғамның инновациялық, стратегиялық ресурсы. Қазіргі уақытта жастар тарих субъектісі ретінде қабылданады, онда қоғам өз дамуының әрбір келесі кезеңінде өзін жаңғыртады, оған қарама-қарсы, оның статустық позициясы сұрағы екінші дәрежелі рөл берілмейді. Оған оң рөлді бөле отырып, онымен прогрессивті өзгерістерді байланыстыра отырып, ол әлеуметтік тұрақсыздықты сақтаушы болып табылатынына назар аудармауға болмайды, оның әлеуеті әртүрлі бағытта болуы мүмкін: позитивті-жасампаздық, конструктивтік-экстремистік-революцияға дейін. Бұл кілтте жас ұрпаққа игерудің пайдалы екендігі туралы дүниетанымдық түсініктерді меңгеруге көмектесу керек, әзірлеу маңызды, практикалық қызметте жүзеге асыруға рұқсат етілген, өмірдің жағымсыз жақтарын көрсету, жалпы өмірге, денсаулыққа зиянды болып табылатын, жеке іс-әрекеттерінде жүзеге асыруға тыйым салынған.
Қазіргі жастардың негізгі құзыреттілігі: өмір бойы оқу қабілеті:«білім берудің үздіксіз моделі», «өмір бойы білім беру»; тұлғалық өсу: өздігінен білім алу, ішкі ресурстарды жандандыру,өмірлік стратегияны құру; жоғары коммуникативтік деңгейді дамыту:командадағы серіктестік қарым-қатынас, түрлі мәдениеттер, дін, кәсіптер және т. б. өкілдеріне құрмет;ана және шет тілдерін жетік меңгеру; ақпараттық технология дағдысын меңгеру: ақпараттың жаңа технологияларын қолдана білу, құжаттамамен жұмыс істеу, оларды реттеу және жіктеу, моделдеу және есептеу құралдарын пайдалана білу.
Әлеуметтік-экономикалық қайта құрулар басталғаннан бері Қазақстандық жастардың алдында жаңа міндеттер тұрды, оларды шешу әрбір жас ұрпақтың жеке түсінуді және де өз өмірінде ұстануды талап етеді.
Мемлекеттің бәсекеге қабілеттілігі басқа мемлекеттермен салыстырғанда оның мүмкіндігімен және қабілеттілігімен едәуір дәрежеде айқындалады: жастардың бойында өмір сүру стратегиясын өз бетінше жасауға, өзін-өзі жетілдіруге және өзін-өзі жетілдіруге прогрессивті, қоғамдық маңызы бар құндылықтар мен басым құндылық бағдарларын қалыптастыру.
Осыған байланысты қазіргі жастар саясатының басты міндеті жас ұрпақтың қоғам өміріне қатысу мүмкіндігін кеңейту және жастар әлеуетін Қазақстанды дамытуға бағыттау, оның бәсекеге қабілеттілігінің тиісті деңгейін қамтамасыз ету үшін жағдай жасау болуы тиіс. Қазіргі жастардың прагматизмі жастар жұмысына инновациялық көзқарасты талап етеді. Жастардың құндылықты ұстанымдарын мансаптық-тұтыну тұрғысынан өзіне және қоғамға шығармашылық-жасампаздық көзқарас тұрғысынан қайта бағдарлауды көздейтін әдістерді әзірлеу қажеттілігі бар.
Жастардың қандай да мемлекеттегі рөлі аса маңызды болып саналады. Ол дамудың, жаңа танымның және ескі өзгерудің ең басты субъектісі болып саналады. Əрбір мемлекет жастардың дамуы мен қалыптасуының дұрыс бағыты тұрғысынан мүдделі. Мемлекет жас ұрпақты ескі сындыра отырып және жаңасын құра отырып, ол мемлекеттің прогресі үшін ұлттық мүдде шеңберінде әрекет ететіндей тәрбиелеуге тырысады.
Ең прогрессивті және белсенді дамып келе жатқан мемлекеттер жастарға баса назар аударатыны таңқаларлық емес. Осы мақсатта әртүрлі жастардың ұлттық бағдарламалары мен жобалары құрылуда аса мəн береді.
Қазақстанның қазіргі заманғы жастары тарих субъектісі болып табылады, Қазақстандық қоғам оны ерекше түрдегі әлеуметтік құндылық ретінде ашты. Қазіргі Жастар өзгерістің ерекше және маңызды факторы, жаңа идеяларды тасымалдаушы. Осыған байланысты ХХІ ғасырдың талаптарына жауап беретін қазіргі заманғы мемлекеттік жастар саясаты қажет.
Әдебиеттер:
- Елбасы Н. Ә. Назарбаевтың Қазақстан халқына Жолдауы: ЖАҢА ОНЖЫЛДЫҚ — ЖАҢА ЭКОНОМИКАЛЫҚ ӨРЛЕУ — ҚАЗАҚСТАННЫҢ ЖАҢА МҮМКІНДІКТЕРІ // Казахстанская правда. — 2010. — 30 қаңтар.
- Назарбаев Н. А. ҚР Президентінің актілік дәрісі. Қазақстан дағдарыстан кейінгі әлемде: болашаққа интеллектуалдық серпіліс. — Алматы: Қазақ университеті, 2009. — С. 20
