Бұл мақалада бүгінгі таңдағы заманауи кеңселердің яғни коворкинг зона немесе чилаут зоналар деп аталатын арнайы қызметкерлерге және кәсіпорынға негізделіп жасалынған қеңселердің жұмыс қызметкерлерінің мотивациясына әсері қандай, жұмыс орнының қаншалықты қолайлы болуы жұмыстың тиімділігіне қалай әсер ететені жайлы талданып, шетел кеңселерінің тәжірибелері мысалаға алына отырып, отандық оқу кәсіпорыны салыстырылады. Осы екі мысалдар фото негіздемемен салыстырылған.
Кілтті сөздер: заманауи кеңсе, коворкинг зона, жұмыс тиімділігі.
В данной статье проанализировано влияние современных офисов на мотивацию работников точнее коворкинговых зон или называемых чилаут зон спецлизированных для офисных работников, и как это будет влияет на эффективности работы. На примере опытных зарубежных офисов идет сравнение отечественного учебного предприятия. Эти два примера сравниваются с фотооснованием.
Ключевые слова: современный офис, коворкинг зона, эффективность работы.
Ұжымның мотивациясы — бұл қызметкерлердің жұмыс процесіне, корпоративтік мәдениетке қатысуына оң әсер ететін, сондай-ақ кадрлардың кетуін азайтатын "құпия ингредиент». Бұл қарапайым: ыңғайлы компаниядан олар оңай кетпейді. Жұмысқа деген мотивация көптеген факторларға байланысты болады. Көбісі бұл негізінен қаржылық нюанстар деп санайды, ал жалақыға байланысты емес басқа факторларды қызметкерлер бұрыннан жиі атайды. Ыңғайлы заманауи кеңсе деген қандай болу керек десек, адам жұмыс істейтін атмосферасы тек басқа қызметкерлермен қарым-қатынас жасаудан ғана емес, мысалы, кеңсенің дұрыс, әдемі дизайныннан тұратынын. Шкафтарды ыңғайлы және минималды жиһазбен жабдықталуы, жоғары жылдамдыққа ие Интернет байланысы, тек басшының кеңсесі үшін жиһаз сатып алу ғана емес, сонымен қатар бүкіл кеңсені қол жетімді бағамен ұйымдастыруды айтамыз.
Команда Kadrobot.com мен 2022 жылы ең танымал мотивациялық құралдарды анықтау үшін өз зерттеулерімді жүргізген. Респонденттерді талдау: Үлгі келесідей-зерттеуге 13 түрлі саладан 57 компания қатысты, олардың саны әр түрлі- 10-нан 50 000 адамға дейін. Көбінесе олар IT, сауда, маркетинг және өнеркәсіпте жұмыс істейді.
Сауалнама көрсеткендей, материалдық мотивацияның жетекші құралы-компанияның есебінен оқу ақысын төлеу; медициналық сақтандыру одан кейін аз ғана маржамен келеді.
Материалдық емес мотивацияның аспектілерге келетін болсақ, мұнда ең жақсы икемді кесте және қашықтан жұмыс істеу мүмкіндігі; осы сектордағы дауыс саны бойынша екінші орынды мансаптық өсу және ұжымдағы қолайлы атмосфера бөлісті.
Жұмысқа қанағаттануға не әсер етеді?
Қызметкерлердің ынтасын арттыруға көмектесетін 2 қарапайым стратегияны талдап өтсек:
– Қызметкерлер күннің көп бөлігін жұмыста өткізіп, жұмыс міндеттерін орындай отырып, көбінесе жеке өміріне немқұрайлы қарайды немесе оны ұмытып кетеді, біз бұл жердің мүмкіндігінше ыңғайлы болғанын қалаймыз. Әрбір жұмыс беруші өз қызметкерлерінің мүмкіндігінше тиімді жұмыс істеуін қамтамасыз етуі керек. Сондықтан бүгінде жұмысшыларды қалай ынталандыру керектігін талқылауға көп көңіл бөлінеді.
– Жұмыс орнындағы қолайлы атмосфера қызметкерлердің қанағаттануына үлкен әсер етеді деп айтылады. Бұл әркімнің дос болуы және сыйлы қарым-қатынас жасау туралы емес, ешкімнің шиеленісті жағдай мен жұмыс орнындағы толқуды сезінбеуі туралы. Дегенмен, жұмыс орнында өзімізді қалай сезінетінімізге қызметкерлер арасындағы атмосфера ғана емес, сонымен қатар кеңседегі жиһаздың дұрыс орналасуы да әсер етеді. Жұмыс орны ұсақ-түйекке дейін ойластырылған жағдайда қызметкер өз міндеттерін орындауға дайын, көп жұмыс істеуге ынталы болады. Сондықтан бүгінгі таңда корпорацияларда да, кішігірім компанияларда да кеңселерді ұйымдастыру маңызды бола түсуде: демалыс аймақтарын бөлу; жұмыс орнын ұйымдастыру; эргономикалық жұмыс орындары; ыңғайлы жиһаз сатып алу.
Қызметкерлерді жұмысқа қалай ынталандыруға болады
Көптеген адамдар үшін ашық кеңістіктегі кеңселер үлкен проблема болып табылады. Бір үлкен бөлмеде көптеген адамдар жұмыс істейтін көптеген үстелдер бар, олардың әрқайсысы көп немесе аз шу шығарады. Көбінесе жұмыс берушілерде қызметкерлерді осылай орналастырудан басқа амал жоқ. Өздеріңіз білетіндей, бұл көптеген адамдар үшін күрделі мәселе. Біріншіден, әркім әр түрлі нәрсе жасайды-біреуі пернелерді басады, екіншісі клиентпен бір нәрсені талқылайды, үшіншісі кездесуді ұйымдастырады. Иә, құлаққапты киюге болады, бірақ бәрі де музыкамен жұмыс істей алмайды және бұл әрқашан мүмкін емес. Адам зейінін жоғалтқан кезде, зейінді қалпына келтіру 20 минутқа дейін созылуы мүмкін. Зейінді жоғалтуға үш рет алаңдату жеткілікті және қалыпқа келтіруге бір сағат жоғалды.
Егер сіз бүгін заманауи кеңсе бөлмелерінің суреттерін іздей бастасаңыз, онда сіз кеңседе жүрегіңіздің қалағанының бәрі бар көптеген суреттерді көре аласыз. Мысалы, кейбір кеңселерде жұмысшыларға ыңғайлы креслолар ғана емес, сонымен қатар үстел футболы және басқа ойындар орнатылады. Мұндай тәсіл жұмысшылардың өнімділігін арттыруға мүмкіндік береді деп саналады. Зерттеулер соңғы мәліметтерге сәйкес, әртүрлі компаниялардың қызметкерлерінің 85 % — дан астамы олар үшін мотивация маңызды екенін мойындады. Бір жерде 6 ай жұмыс істегеннен кейін өнімділікті жоғары деңгейде ұстау қиынға соғады, әртүрлілікті немесе алмасуды қажет. Адамдар ашуланшақ болып келеді, сондықтан нервоздықты күшейтпейтін керсінше жұмысшыларға тыныштық сыйлайтын бөлме дизайны болу керек Осыған сүйене отырып, кеңсе дизайны тартымды немесе тітіркендіргіш болмауы керек. Өйткені, қызметкерлер өмірінің көп бөлігін үйде өткізеді. Түстің әсері адамның психологиялық жағдайына әсер ете алатыне бұрыннан дәлелденген. Тәжірибелі дизайнерлер тыныш түс схемаларына артықшылық беруді ұсынады. Бейтарап реңктер әсіресе шағын жабық кеңістіктер үшін жақсы жұмыс істейді. Алайда, кейбір аймақтарды неғұрлым тартымды етіп жасауға болады. Психологтар ашық түстер қызметкердің шығармашылығын ынталандырады деп санайды. Оның шығармашылығы белсендіріледі. Осындай «жарқын» аймақтары бар кеңселердің иелері өз қызметкерлерінің өнімділігі 15–20 % — ға өсетінін атап өтті. Егер біз белгілі бір қызметкерге арналған жеке кеңсе туралы айтатын болсақ, онда дизайнерлер мен психологтар оған қандай түстер қолайлы екенін нақтылауды ұсынады. Бұл оған оңтайлы атмосфера құруға мүмкіндік береді. Эргономика кеңсе бөлмелері ең ыңғайлы түрде жабдықталуы керек екенін ескеру қажет. Аппараттық құрал, мысалы, сөреден қалтаны алып, компьютерге оралу үшін қызметкерге тым көп қозғалыс жасамайтындай етіп орнатылуы керек. Жұмыс беруші жайлылыққа неғұрлым көп көңіл бөлсе, жұмысшылардың өнімділігі соғұрлым жоғары болады. — Бірлескен кеңістік бұл әріптестер демалып, өзара сөйлесе алатын демалыс аймағының бір түрі. Бұл аймақта бәрі мүмкіндігінше ыңғайлы болуы керек, сондықтан қызметкер өзінің әдеттегі кеңсесінен біраз уақытқа шығып, мүлдем басқа атмосферада болғанын сезінеді. Бірлескен кеңістікті мүмкіндігінше ашық ету керек. Оны бірнеше бөлмеге бөлуге болады. Бір қызметкерде кофе ішуге болады, ал екіншісінде ыңғайлы диванда демалуға болады. Сонымен қатар, мұндай жалпы аймақтар ұжымды біріктіруге мүмкіндік береді. Демалыс кезінде жұмысшылар алыстағы тақырыптар туралы сөйлесе алады, соңғы жаңалықтармен немесе қаласаңыз, жұмыс идеяларымен бөлісе алады. Мұндай атмосфера адамдарды жақындастырады және жайлылық береді. Олар жұмыс өздерін жылы және жайлы сезінетін екінші үй сияқты сезіне бастайды. — Технологиялар қазіргі заманғы кеңселердің көпшілігінде сымсыз Интернет жүргізілді. Бұл қосымша сымдардан арылуға ғана емес, сонымен қатар ыңғайлы жұмыс орнын құруға мүмкіндік береді. Кейбіреулер, керісінше, қызметкерлердің әлеуметтік желілерге және басқа сайттарға кіру мүмкіндігі болмауы үшін интернеттен бас тартуды шешеді. Алайда, бұл мәселені шешпейді, өйткені бүгінде адамдардың көпшілігінде Мобильді Интернет бар. Сондықтан жұмысшылар әлі де желіде отырады, бірақ бұған көп ақша жұмсауға мәжбүр. Сондай-ақ, кеңседе заманауи компьютерлер, принтерлер және басқа периферияларды орнатқан жөн. Бұл қызметкерлерге өз міндеттерін тезірек орындауға мүмкіндік береді, бұл еңбек өнімділігін айтарлықтай арттырады. Көріп отырғаныңыздай, кеңседе жайлы атмосфера құру соншалықты қиын емес. Бұл сәл көбірек қаржылық инвестицияларды қажет етеді, бірақ нәтиже барлық шығындарды өтейді. Қызметкерлердің тілектерін ескеру маңызды. Олар компанияны жақсарту бойынша өз ұсыныстары мен пікірлерін айтудан қорықпауы керек. Сайып келгенде, бұл тәсіл өз жемісін береді. Кездесулер, тренингтер (мысалы, команда құру) өткізу және бағыныштыларға олардың команданың бір бөлігі екенін көрсету артық болмайды. Бөлшектер маңызды, сондықтан бөлмелердің дизайнын мұқият қарастырған жөн.
Заманауи кеңсе қарқынды және тез жұмыс істеп жатыр. Қызметкерлер өңдейтін күнделікті ақпараттың көп мөлшері кейде әртүрлі шиеленіс пен стрессті тудырады. Сондықтан қызметкерлеріңіздің өнімділігін арттыру туралы ғана емес, олардың демалысы туралы да қамқорлық жасау өте маңызды. Бұл стрессті жеңілдетуге және жаңа қиын тапсырмаларды шешуге күш алуға мүмкіндік береді.
Демалыс аймағын қалай дұрыс жабдықтауға және оны қызметкерлер үшін ыңғайлы етуге болады? Әлемге әйгілі компаниялардың мысалдарын талданады.
Кеңседе демалыс орны қандай болуы керек:
– Орналасқан жері
Осы мақсаттар үшін жеке бөлмені бөлген дұрыс. Егер сіздің кеңсеңізде open space форматы болса, онда жұмыс орындарынан тыс кеңістіктің бос бөлігінде демалыс аймағын жабдықтау қажет.
Ең қолайлы шешім оны терезелері бар бөлмеде орналастыру болады. Таза ауа мен терезеден көріну релаксацияға ықпал етеді, ал табиғи жарық шаршау мен шиеленіспен күресудің тиімді әдісі болып табылады.
– Жиһаз
Демалыс аймағының стилі кеңсенің қалған бөлігімен жақсы үйлеседі. Бұл ұқсас түс схемаларын, декор элементтерін және жиһазды білдіреді. Соңғысына келетін болсақ, кеңседегі демалыс бөлмесіне арналған жиһаз Жұмсақ және мүмкіндігінше ыңғайлы таңдау маңызды. Сіз дивандарды, пуфтарды, жайлы креслоларды және сөмке креслоларын таңдай аласыз. Сондай-ақ, қызметкерлер үстел ойындарын ойнай алатын немесе оны басқа мақсатта қолдана алатын төмен кофе үстелі туралы ұмытпаған жөн.
– Шу деңгейі
Демалыс аймағы демалуға арналған. ИЯ, әр адам әр түрлі демалады, бірақ кеңседе кез-келген жағдайда тыныш, жайлы орын болуы керек, онда сіз шу мен қарбаластан аулақ бола аласыз. Шуды оқшаулау-бұл мәселеде маңызды элемент. Ақыр соңында, егер қабырға артында біреу келесі жобаны қатты талқыласа, қалай толық демалуға болады?
– Демалыс аймағының стильдері
Демалыс кеңістігін әртүрлі тәсілдермен жабдықтауға болады. Мысалы:
- Демалыс аймағы
Жұмсақ жиһазы бар тыныш жер-Тамаша демалыс аймағы. Бастапқыда «демалыс бөлмесі" музыкадағы бағытты анықтауға арналған, ол қарапайым және жайлылық пен қауіпсіздік сезімін қалдырады.
- Зияткерлік аймақ
Басқатырғыштар, логикалық ойындар және қызметкерлердің сүйікті кітаптарының кітапханасы-кеңседегі мұндай демалыс бұрышы демалу кезінде де жаңа нәрселерді үйренуді ұнататындар үшін қолайлы.
- Кеңседегі ойын бөлмесі
Ойын-сауық кеңістігін қызметкерлердің сүйікті ойындарымен толтыруға болады. Бұл үстел теннисі, шағын футбол және PlayStation ойындары. Үлкен плазмалық экранды орнату тек ойнауға ғана емес, сонымен қатар фильмдер көруге / музыка тыңдауға мүмкіндік береді. Ойын-сауық аймағын жұмыс кеңістігі мен демалыс бөлмелерінен алыс орналастыру маңызды.
- Ұйықтайтын орын
Zappos және басқа да көптеген компаниялар жұмыс уақытында толық демалу мүмкіндігін іске асырды. Кеңсе төсектері-ұйықтайтын орындар немесе капсулалар — сіз мұны өз компанияңызда қауіпсіз түрде жүзеге асыра аласыз. Қызметкерлердің өнімділігі төмендеудің орнына осылай жоғарылайтынына көз жеткізіңіз. Стартап-компания AskforTask.com бір кездері ол бағдарламашылар үшін күнделікті 15 минуттық ұйқыны енгізумен тәжірибе жүргізді. Нәтижесінде олардың өнімділігі бір апта ішінде іске асырылған міндеттердің 55 % — дан 30 % — ға дейін төмендеді.
Әлемдік компаниялардағы демалыс аймақтары: Facebook
Компанияның штаб-пәтерінде жұмыс орындарының арасында ыңғайлы орналасқан демалыс аймағы жабдықталған. Ол ашық қызғылт сары және бейтарап сұр түстермен ерекшеленеді, сонымен қатар үстел теннисі үстелдерімен, жұмсақ дивандармен және басқа да ойын-сауықтармен жабдықталған.
SoundCloud
Берлиндегі танымал онлайн платформаның кеңсесінде демалыс бөлмелері, камин бөлмелері және дыбыс өткізбейтін зал бар, онда сіз тіпті тыныштықта ыңғайлы ұйықтай аласыз.
2ГИС
Компанияның бас кеңсесінде бірнеше ойын бөлмелері, оқу залы бар. Олардың барлығы әртүрлі стильдерде дизайнерлік түрде жасалған: экзотикалық, теңіз және кітап. Google
Google компаниясының 50 елде 70-тен астам кеңсесі бар, ал компанияның корпоративтік мәдениеті жайлы жұмыс үшін ғана емес, демалу үшін де барлық жағдайды жасайды. Мысалы, Цюрихтегі (Швейцария) қызметкерлер кеңсе аумағында футбол мен баскетбол ойнауға мүмкіндік алады.
Компанияның Торонтодағы (Канада) қызметкерлері жұмыс арасында ғимараттың төбесінде гольф ойнауы мүмкін, бірақ миниатюралық.
Канадада орналасқан Онтариода кеңсе қабырғалары ыңғайлы демалыс аймақтарынан гөрі альпинизмді ұнататын экстремалдар үшін арнайы жабдықталған.
Калифорнияда ыңғайлы орналасқан Mountain View қаласындағы Google кеңсесінде біз жоғарыда жазған ұйқы капсулалары бар. Компания қызметкерлері сапалы ұйқыдан ләззат ала алады, өйткені капсула жарық пен дыбысты мүлдем өткізбейді.
Енді өзіміздің еліміздегі білім беру ошағы КАЗГЮУ университетін мысалға алатын болсақ. КАЗГЮУ университеті 1994 жылдан бері үздіксіз білім алушыларға қолайлы жағдай жасап жыл сайын өз кеңістігін арттырып жатыр. Еліміздегі үздік заңгерлерді, бухгалтерлерді, экономистерді, менеджерлерді дайындайтын білім ошағы мұғалімдерге қолайлы атмосферадан бөлек олардың ұсыныстарынаа қарай жағдай жасап отыр. Әр жыл сайын оқу орны университет қабырғасын түрлі коворкинг зоналарға арнап, арнайы тематикамен жасалған оқу залдарын құрып, студенттерге бөлек ұстаздарға бөлек асхана залын ұйымдастырып, мұғалімдер мен университет қызметкерлеріне арнай қабат бөліп жағдайды жақсартып жатыр. Университет қабырғасында оқушылар мен мұғалімдердің кез келген оқу бағдарламасына қатысты және қаржылай сұрақтарына жауап беретін арнайы ЦОН КАЗГЮУ қарастырылған. Бұдан бөлек Мысалға мұғалімдер де студенттердер өз еркімен сабақ кестесін таңдай алады, егерде сіз парт-таймер болып жұмыс істейтін болсаңыз сізге де қолайлы ұсыныстар мен жұмыс кестесін ұсына алады.
Толық КАЗГЮУ университеті жайлы университет сайтынан көрсеңіздер болады, төменде біршама мысалдар келтіріледі.
Мұғалімдердің жұмыс орны
Мұғалімдер кафетериясы
Мұғалімдер ашық залы
Мұғалімдердің жұмыс орны
Коворкинг зона
Фитнес-зал
Арнайы лекция залдары
Арнайы лекция залдары
Сот залы
Тергеуші мамандығына арналған арнайы аймақ
Кітапхана
Студенттер асханасы
Компания үшін демалыс аймағының артықшылықтары:
1) Қызметкерлердің компанияға деген адалдығын және олардың өнімділігін арттырады.Ол кездейсоқ қарым-қатынас пен тиімді өзара әрекеттесу алаңы ретінде қызмет етеді.
2) Шығармашылық кеңістік жаңа идеяларды шабыттандырады.
3) Демалыс бөлмесін корпоративті кештер үшін пайдалануға болады.
4) Демалыс аймағы-бейресми жағдайда митаптар мен келіссөздер жүргізу үшін жақсы таңдау. Достық атмосфера босаңсытады және тиімді келісімдерге ықпал етеді.
5) Мұндай аймақтар күнделікті күнделікті тапсырмаларға әртүрлілік әкеледі және кәсіби күйіп қалудан аулақ болуға көмектеседі.
Демалыс аймағының мүмкін кемшіліктері
1) Кейбір қызметкерлер демалу мүмкіндіктерін шамадан тыс пайдаланып, өнімділігін жоғалтуы мүмкін.
2) Шағын компаниялардағы ойын-сауық аймақтары жұмыс орындарымен шектесіп, жұмыс процесінде жүргендерге айтарлықтай кедергі келтіруі мүмкін.
Қорытындылай келе сіздің қызметкерлеріңізге ұнайтын демалыс аймағы деген, компанияңыздағы демалыс аймағының стилін дәл анықтау үшін, ең алдымен, қызметкерлеріңіздің арасында дауыс беріңіз, содан кейін теңдестірілген шешім қабылдаңыз. Шабыт алу үшін Google сияқты әлемдік компаниялардың мысалдарын зерттеңіз, корпорацияда демалыс орындарынан бастап үлкен ойын бөлмелеріне дейін әртүрлі кеңістіктер бар. Ең бастысы-кеңседе ыңғайлы орын құру, онда қызметкерлер шынымен демалып, жаңа өнімді шешімдер үшін күш жинай алады.
Әдебиет:
- А. Когдин. Мотивация и стимулирование трудовой деятельности в управлении персоналом. Основы Экономики Управления И Права. 2012 г.;(4 (4)):80–3.
- Владимирович ГР. Анализ современных теорий мотивации и стимулирования труда. Вестник УГНТУ Наука Образование Экономика Серия Экономика. 2014 г.;(1 (7)):239–46.
- Владимирович ГР. Анализ современных теорий мотивации и стимулирования труда. Вестник УГНТУ Наука Образование Экономика Серия Экономика. 2014 г.;(1 (7)):239–46.
- Мотивация персонала: основные виды и методы. Система мотивации персон [Интернет]. Статьи iTeam. 2019 [цитируется по 1 июнь 2022 г.]. Доступно на: https://blog.iteam.ru/motivatsiya-personala-osnovnye-vidy-i-metody-sistema-motivatsii-personala/
- Гордовский Д. Нематериальная мотивация персонала: примеры, виды, методы и способы | Calltouch.Блог [Интернет]. [цитируется по 12 апрель 2022 г.]. Доступно на: https://blog.calltouch.ru/nematerialnaya-motivatsiya-personala-primery-stimulyatsii-sotrudnikov/
- Официальный сайт университета КАЗГЮУ https://kazguu.kz
- It's all work, pay and play — Why there are no dull Jacks at Google's offices https://www.moneycontrol.com/news/photos/world/its-all-work-pay-and-play-why-there-are-no-dull-jacks-at-googles-offices-2517045.html
