Мақалада стереометрияны зерттеуге арналған Platonic AR және Section solver бағдарламалары туралы қарастырылған.
Түйінді сөздер: технологиялар, бағдарлама, Platonic AR, Section solver
В статье речь идет о программах Platonic AR и Section solver для изучения стереометрии.
Ключевые слова : технологии, программа, Platonic AR, Section solver
Мектепте стереометрияны оқытудың маңызды міндеттерінің бірі оқушылардың кеңістіктік қиялын қалыптастыру және дамыту, сондай-ақ кеңістіктік объектілермен жұмыс істей білу болып табылады. Стереометрияны зерделеудегі табыс, кеңістіктік міндеттерді шеше білу, Оқу әдебиетінде ұсынылған теориялық негіздерге ғана емес, сонымен қатар оқушының кеңістіктік фигураны көру және дұрыс көрсету қабілетіне де негізделеді.
Оқушылардың кеңістіктік қиялын қалыптастыру процесі стереометрияны зерттеу процесіндегі ең басты және ең бірінші кезең болып табылатынына күмәндану қиын.
Осы зерттеудің мақсаты қазіргі заманғы білім беру және инженерлік бағдарламалық құралдарды қолдану негізінде оқушылардың кеңістіктік түсініктерін қалыптастыру және дамыту тәсілдерін табу болып табылады [1].
Кеңістіктік түсінік математикаға көрнекі болуға мүмкіндік береді. Математиканың кеңістіктік аспектілерін зерттей отырып, біз оны барынша қолжетімді, неғұрлым қызықты және неғұрлым өзекті етіп жасаймыз. [2].
Кәзірге таңда мектептің жоғары сыныптарындағы стереометрия сабақтарында мұғалімдер мынадай проблемаларға тап болады:
— оқушылардың кеңістіктік түсініктігінің дамымауы;
— кеңістіктік денелердің суреттерін оқу қабілетсіздігі, оларды салуды білмеу;
— жазық сызбаны кеңістіктік ретінде қабылдау қабілетсіздігі, бейнеленген екі өлшемді объектілердің жекелеген элементтері арасындағы қатынасты анықтау мүмкін еместігі;
— элементтердің өзара орналасуын оймен озгертуді, нысанды ажыратуды немесе жаңасын құруды білмейтіндігі.
Сол проблемалар толық шешілмесе, олар жоғары оқу орыныда жалғасып кәсібі пәндерді түсінуге кедергі кқрсетеді.
Екінші жағынан, қазіргі уақытта түрлі фигураларды, олардың қималары мен комбинацияларын бейнелеуге мүмкіндік беретін арнайы бағдарламалық құралдар бар және үнемі дамып келеді.
Қазіргі заманғы техниканы қарқынды дамыту кезеңінде оқу-тәрбие процесін ізгілендіру бәсекеге қабілетті, жоғары білімді шығармашылық тұлға құндылықтарының қалыптасуын қамтамасыз ететін дидактикалық қағидатты басшылыққа алуы тиіс. Мектепте мұғалім мен оқушы арасындағы қарым-қатынасты дұрыс ұйымдастыруға, оқушылардың сыни ойлауын белсендіруге, іздеу арқылы жауап табуға, өз көзқарасын логикалық дәлелдеуге мүмкіндік беретін интегративті жүйе.
Математика сабағының белсенділігін арттыру мақсатында компьютерді қолдаңған дұрыс. Компьютер немесе планшетпен жұмыс барысында логикалық және зияткерлік деңгей артады. Бағдарламалық құрылғылар сабақ өту барысында мұғалімге көмекші және бақылаушы қызметін атқарады.
Бағдарламалық құрылғылар көптеген функцияларды атқарады, бастылары әрине- құрал ретінде қолдану, серіктес ретінде, компьютер жағдайды қалыптастыру көзі ретінде. Мысалы, біріншіден құрылғы оқушылардың қателіктерін көрсетеді, мұғалімнің осы уақытқа дейін оқушылардың деңгейін анықтауға кететін уақытын қысқартады. Әлсіз жақтарымен жұмыс жасауға уақыт көбірек қалады. Екіншіден, компьютер оқушымен серіктестік қарым қатынасын жасай отырып,оқушылардың жеке жұмыс жасауы артады, мұғалімнің жалпы сыныптың жағдайын көруге немесе жеке оқушыға көңіл бөлуге көбірек уақыт қалады [3].
1. Бағдарламалық құрылғы Platonic AR деп аталады. Бағдарламалық құрылғыны телефонға тегін жүктеп алуға болады. IPhone, iPad бағдарламаларында жұмыс істейді.
Көптеген оқушылар стереометрия бойынша проблемаларға тап болғандықтан, бұл бағдарлама оқушыларға күрделі міндеттерді тереңдету және шешу үшін пәнді барынша қолжетімді және қызықты етуге көмектеседі. Бағдарлама өте қарапайым. Бастағанда камера бірден ашылады. Алдымен фигураны жылжытқыңыз келетін жазықтықты (үстел, еден, диван) сканерлеу керек. Содан кейін мектептің стереометрия курсынан үшбұрышты призмадан бастап цилиндрмен аяқталатын 11 фигураның кез келгенін таңдауға болады. Бағдарламалық құрылғының маңызды функциясы-бұл стереометрия курсы осы тақырыптан басталады. Негізгі бағдарламалық құрылғы қима құрмайды, есептеулер жүргізбейді және оқушылар үшін тапсырмаларды шешпейді, бұл өте маңызды. Бұл оның негізгі міндеті-пайдаланушыға кеңістіктік ойлауды дамытуға көмектесу.
- Стереометрия есептерін шығаруда және тағы бір бағдарламалық құрылғы Section solver. Бағдарламалық құрылғы өте қарапайым. Мобильді бағдарламалық құрал, жүктеу ақысыз. Бағдарламалық құрылғы iPhone, iPad және Android арқылы жұмыс жасайды.
Бағдарламалық құрылғының ерекшелігі “куб” фигурасымен ғана шектелген. Құрылғыны ашқанда арнайы куб фигурасы беріледі. Стереометрия қима есептердің нүктелерін белгілеу арқылы қиманы таба аламыз. Әрбір нүктені белгілеу арқылы қиманы табамыз.
Сурет-1 Сурет-2 Сурет-3 Сурет-4
Сурет-5 Сурет-6 Сурет-7 Сурет-8
Қорытынды жасай отырып, кеңістіктік фигураны құру қиындығы, фигураны дұрыс ұсыну, материалды қабылдау қиындығы сияқты кең таралған мәселелер оқушылардың өз құралдарын құрастыруы немесе дайын стереометрия фигураларын бейнелейтін құрылғылар арқылы шешіледі, олар оларға материалды үйренуге,оның мәнін түсінуге, фигураны сызбада және өз ойында дұрыс бейнелеуге, өз ой-пікірлерінде қателеспеуге және есептің дұрыс шешімін табуға көмектеседі. Сонымен қатар материалды дұрыс меңгеруге педагогтың жұмысы ықпал етеді, ол материалды оқушылар үшін қолжетімді нысанда баяндауға, сызбалардың дұрыс құрастырылуын тексеруге және әрбір оқушы материалдың мәнін түсінгеніне көз жеткізуге тиіс, өйткені стереометрияны зерттеу оқушының ойлау қабілетін дамыту үшін өте маңызды.
Әдебиет:
- Paying Attention to Spatial Reasoning: Support Document for Paying Attention to Mathematics Education. — Ontario: Queen’s Printer for Ontario, 2014–27 p.
- Белова О. П., Казнин А. А. Применение технологии дополненной реальности для графической визуализации учебных задач пространственной геометрии// Научно-методический электронный журнал «Концепт». — 2017. — Т. 39. — С. 3521–3525. — URL: http://e-koncept.ru/2017/971031.htm.
- Гусев В., Қайдасов Ж., Қағазбаева Ә. Геометрия: жалпы білім беретін мектептің жаратылыстану-математика бағытындағы 11-сыныбына арналған оқулық.-3-басылым өңделген.-Алматы: МектепМектеп,2015.-104 б.
